Những hiện tượng hip-hop làm thay đổi thế giới

Trong tuần này, kênh 4 của BBC phát sóng bộ phim tài liệu How Hip-Hop Changed the World (Hip-Hop đã thay đổi thế giới như thế nào). Nhưng để dễ hình dung, bài viết này xin nêu ra những sự kiện đáng nhớ nhất trong lịch sử của dòng nhạc hip-hop.

Cùng với âm nhạc, một kiểu nhảy đường phố mới xuất hiện: breakdance. Năm 1984, bộ phim Beat Street về điệu nhảy này đã được trình chiếu ở khắp nước Mỹ hay tại LHP Cannes và nhờ vậy mà các nhóm nhảy như The New York City Breakers và Rock Steady Crew trở nên nổi tiếng.

Sức ảnh hưởng của phong cách nhảy này đã lan tỏa rất rộng, đem lại vinh quang cho nhiều nghệ sĩ trẻ ngày nay, như George Sampson và nhóm nhảy Diversity - những người đã giành chiến thắng tại cuộc thi Britain’s Got Talent.

Bên cạnh đó, các nghệ sĩ graffiti cũng tìm cách đưa nghệ thuật vẽ của mình ra khỏi “văn hóa” nhóm. Trụ cột của trào lưu này là nghệ sĩ, nhà thơ Jean-Michel Basquiat. Cụm chữ SAMO© của ông hiện diện ở khắp New York City và cùng với Lee Quinones, Basquiat đã đưa phong cách viết chữ đường phố này vào các phòng trưng bày. Năm 2000, hip-hop graffiti đã thâm nhập vào thế giới thương mại khi các nghệ sĩ được ủy quyền để tạo nên những áp-phích quảng cáo cho các thương hiệu như McDonald’s, Adidas và Sony. Và giờ đây nhìn vào logo London 2012, bạn có thể thấy hip-hop graffiti vẫn tiếp tục lan tỏa như thế nào.

2. Năm 1979, Rapper’s Delight, nhạc phẩm mang tinh thần của dòng nhạc hip-hop đã trở thành đĩa đơn hip-hop chính thức đầu tiên đạt thành công thương mại. Nhạc phẩm này được bộ ba The Sugarhill Gang phối lại sau khi nghe ca khúc Good Times của ban nhạc dòng R&B Chic tại một buổi tiệc tùng.

3. Đầu những năm 1980, nhóm bộ ba Run-DMC ở Queens, New York, gồm Joseph “Run” Simmons, Darryl “DMC” McDaniels và DJ Jason “Jam Master Jay” Mizell đã tự phong mình là Vua rock trước khi họ quyết định rap nhạc phẩm Walk This Way (1975) của ban nhạc Aerosmith. Đĩa đơn này lập tức ăn khách và lọt vào Top 5 trong bảng xếp hạng. Thành tích đó đã đưa Run-DMC trở thành các siêu sao của dòng hip-hop, giúp họ kiếm được hợp đồng quảng cáo của Adidas và lát đường cho thể loại raprock mới.

Thể loại nhạc này hiện diện trong album Licence to Ill của ban nhạc Beastie Boys. Đĩa CD đó đã giành được sự ca ngợi của tạp chí Rolling Stone với tuyên bố: “3 chàng ngốc tạo nên một kiệt tác” và nó đã trở thành album rap đầu tiên chiếm quán quân trong các bảng xếp hạng Billboard.

4. Run-DMC đã giới thiệu đến công chúng nghệ thuật hát rap, nhưng Public Enemy mới là những nghệ sĩ lấy hip-hop làm phương tiện để nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội. Album It Takes a Million To Hold Us Back mà họ tung ra năm 1988 vẫn được xem là album rap vĩ đại nhất mọi thời đại.

Điệu nhảy breakdance và thuật vẽ graffiti đã thâm nhập sâu vào nền văn hóa đại chúng

5. Cùng với nhiều nghệ sĩ khác, Lauryn Hill đã bác bỏ những quan niệm rằng phụ nữ chẳng làm nên trò trống gì trong làng hip-hop. Các nữ ca sĩ Queen Latifah, Salt-N-Pepa và MC Lyte-đều có ca khúc “hit” ở Mỹ trong những năm 1980 và 1990. Năm 1998, Hill đã trở thành chủ nhân của 5 giải Grammy - kỷ lục đối với một nữ nghệ sĩ thu âm ở thời điểm đó - với album solo The Miseducation of Lauryn Hill. Album này chứa đựng những câu chuyện của cuộc đời cô, được Hill thể hiện bằng cả hát và rap.

6. Trước khi Eminem xuất hiện, ít có nghệ sĩ rap da trắng nào theo đuổi một cách nghiêm túc dòng nhạc này của người da màu. Nhưng vào cuối những năm 1990, Marshall Mathers III, nghệ danh là Eminem, đã nổi lên như một rap-per gây tranh cãi với những thể nghiệm mới mẻ về hip-hop. Sau khi tung ra đĩa đơn đầu tay My Name Is vào năm 1999, Eminem phát hành album đầu tiên The Real Slim Shady LP. Album này lọt vào vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng Billboard, đoạt giải Grammy Album rap xuất sắc nhất và cho đến nay đã tiêu thụ được hơn 9 triệu bản trên toàn thế giới.

Hơn 10 năm sau, Eminem vẫn tiếp tục thống trị các bảng xếp hạng và tạo ảnh hưởng tới nền văn hóa đại chúng. Album Recovery của anh đã trở thành đĩa CD bán chạy nhất ở Mỹ năm 2010 và mang về cho anh thêm một giải Grammy.

7. Khi hip-hop vượt Đại Tây Dương, lan tỏa tới nước Anh thì ngay lập tức dòng nhạc này đã chinh phục được giới trẻ ở xứ sở sương mù. Không chỉ “phụ thuộc” vào các nghệ sĩ Mỹ, nước Anh cũng sản sinh ra nhiều nghệ sĩ và nhóm nhạc hiphop nổi tiếng. Điển hình trong số đó là ban nhạc So Solid Crew đến từ London. Năm 2001, họ đã chiếm vị trí đầu trong bảng xếp hạng với đĩa đơn 21 Seconds và tiếp đó có 3 đĩa đơn lọt vào Top 10.

Nhiều người đánh giá ban nhạc này là “hiện tượng quốc gia” và họ vẫn tiếp tục giành được sự ngưỡng mộ của fan cho đến khi một số thành viên trong ban nhạc “đụng độ” với pháp luật, khiến các nhà chức trách nhanh chóng hủy bỏ các màn trình diễn của họ với lo ngại các ca khúc của họ có nội dung kích động bạo lực. Mặc dù không được vinh quang như trước, nhưng ban nhạc này đã góp sức mở những cánh cửa cho nhiều nghệ sĩ rap Anh, như Dizzee Rascal, Tinie Tempah và Tinchy Stryder.

8. Liên hoan âm nhạc Glastonbury vốn dành cho nhạc rock. Nhưng năm 2008, nhà tổ chức của liên hoan âm nhạc này là Michael Eavis đã quyết định mời siêu sao rap Mỹ Jay-Z tới trình diễn. Đương nhiên là nhiều người không thích và tỏ ra hoài nghi, nhưng Jay-Z đã tạo dấu ấn trên thị trường âm nhạc chủ đạo của Anh. 3 năm qua, Jay- Z đã gắn chắc hình ảnh của mình trong tâm trí của khán giả Anh.